Podręcznik dotyczący poleceń Dewalt Dwe4324n

Już wiesz

1) Sprawdź w dowolnym słowniku wyrazów obcych znaczenie i wymowę określeń: savoir‑vivre i bon ton.

2) Sporządź listę dziesięciu zachowań językowych i pozajęzykowych, które – według ciebie – są nieuprzejme.

Te słówka „dziękuję i przepraszam” winny być wpajane w dzieci od ich maleńkości, one bowiem jednają miłość i szacunek ludzi. Jak zaznaczyliśmy wyżej w dziale obowiązków, postępowanie rodziców z dziećmi winna cechować powaga i nadzwyczajna ostrożność, w połączeniu jednak ze słodyczą i serdecznością. Nie wynika z tego, ażeby dzieci miały być niewolnikami rodziców, owszem, powinny być one dla nich z całemcałem zaufaniem. „Dziękuję i przepraszam” należy wpajać w dzieci przy ich wzajemnym stosunku pomiędzy sobą. „Ach jakaś ty dobra, jak ja ci serdecznie dziękuję”. „Ach mój braciszku, jakże ja cię serdecznie przepraszam i wierzajwierzaj, że nie chciałem... ”. Oto zdanka, spotykane wśród rodzeństwa, doskonale wpółdziałająwpółdziałają ich miłości wzajemnej i delikatności postępowania. Zwłaszcza chłopcy powinni okazywać zawsze najwyższą grzeczność dla dziewczątek; na to trzeba zwracać baczną uwagę.

Natomiast z gruntu fałszywemfałszywem jest mniemanie, że dzieci muszą stanowić najpierwsze osoby w domu rodzinnym. Często się zdarza, że do nich wyłącznie zbyt czuli rodzice stosują wszystko. Dzieciom przy stole podaje się przed ojcem i przed starszymi, a wszystko co złego zrobią, zwala się na karb dzieciństwa. Następstwem jest fakt, że dzieci nabierają miłości własnej i że uważając się za pierwsze osoby w domu, zaczynają lekceważyć rodziców. Odwrotnie, zbyt wielka surowość w postępowaniu z dziećmi oddziaływa na nie w sposób nadzwyczaj szkodliwy i niekorzystny. Nie trzeba nigdy zapominać, że dzieci powinny biernie spełniać przestrogi i polecenia i nie domyślać się nawet, że rodzice przepadają za niemi.

Dziecko od maleńkości ma się ładnie kłaniać, dziękować i przepraszać we właściwych okazjach. Wchodząc do mieszkania, dzieci od lat dziesięciu winny zawsze przepuszczać naprzód matkę i dorosłych. Dzieci przy stole już od lat siedmiu powinny zachowywać się jak najgrzeczniej, nie kłaść się na stole, nie podpierać się, nie rozwalać się na krześle, nie zakładać nogi na nogę, nie pluć, nie chrząkać, nie śpiewać, nie gaworzyć zbyt głośno i śmiało.

Mieczysław Rościszewski, Zwyczaje towarzyskie. Podręcznik praktyczny dla pań i panów, Warszawa 1928, s. 96–97.

Rozmowy
O czym rozmawiać z kimś dopiero co poznanym albo mało znajomym w sytuacji, w której milczeć nie wypada? Zgadliście, o pogodzie. Jest to temat dotyczący każdego człowieka, a jednocześnie całkiem bezpieczny, bezkonfliktowy. Mało ciekawy? To prawda. Ale niekoniecznie trzeba się silić z punktu na tematy ciekawe. Nawet czasem wyszłoby to pretensjonalnie. Ważniejsze jest, żeby być naturalnym niż interesującym.
Na początku unikać uwag personalnych, pytań o prywatne sprawy partnera oraz własnych osobistych zwierzeń. Gdy temat pogody będzie już wyczerpany, można przejść na inny temat, na przykład telewizję, wiadomości w gazecie, sport. W końcu znajdzie się temat, który obu rozmówców pasjonuje.
Dyskutowanie stanowi osobną sztukę. […] Dyskusja – choćby na drażliwy temat – nie przerodzi się w kłótnię, jeśli dyskutanci będą tylko bronić swojego stanowiska, a nie określać krytycznie stanowiska przeciwnika, podciągając je pod niekorzystną kategorię. Powiedzenie, „tak jak ty rozumują prymitywy”, musi wywołać awanturę. Prowadzi do niej również każde zdanie zaczynające się od „ty w ogóle”.
W rozmowie towarzyskiej nie powinny padać zwroty:
• to nieprawda,
• co?
• pan się myli,
• pan się niejasno wyraża.
Zamiast tego można przecież powiedzieć:
• a mnie się wydaje, że…
• przepraszam, nie dosłyszałem,
• chyba jednak tak nie jest,
• niezbyt dobrze pana zrozumiałem.
Człowiek dobrze wychowany mało mówi w towarzystwie o sobie, o swoich osobistych sprawach, stosunkach w swoim zakładzie pracy, swoich kłopotach, swoich dzieciach, swoich chorobach, przyzwyczajeniach, gustach. Nie opowiada bez koniecznej potrzeby, co robił od rana. Uważa, że te tematy nie interesują zebranych.
[…] Zwłaszcza w małym gronie nie wypada rozmawiać o czymś, o czym część towarzystwa lub choćby ktoś jeden nie ma pojęcia. Jest to niegrzeczne. Nie wypada też, by w obecności innych osób zgrana paczka rozmawiała ze sobą szyfrem (powiedzonka, aluzje) zrozumiałym tylko dla wtajemniczonych.
Nie wypada prowadzić rozmów na boku ani szeptem, jeśli towarzystwo nie przekracza siedmiu osób, nie wypada również rozmawiać w obcym języku przy ludziach, którzy języka tego nie znają.
[…] W ogóle dorosłym osobom nie robi się żadnych uwag. Co innego wśród młodzieży. Młodzi mogą się nawzajem poprawiać i udzielać sobie lekcji dobrego wychowania, oczywiście przyjaznym tonem, bez wyższości. Można powiedzieć po koleżeńsku: „nie jedz tak głośno, bo to nie wypada”, „nie kładź noża do ust”, „nazwisko tego autora wymawia się: Kokto”, albo „zmiłuj się, nie siąkaj nosem, jakbyś grał na trąbie”, albo nawet „byłbyś już całkiem fajny, gdybyś się mył”, ale trzeba to robić na wesoło, mimochodem, bez nacisku, bez tragedii.

Jan Kamyczek, Grzeczność na co dzień, Warszawa 1969, s. 147–150.

Ćwiczenie 6

Przeczytaj poniższy dialog i ustal, kto z kim, gdzie i kiedy rozmawia oraz jaka relacja łączy rozmówców (serdeczna czy nieprzyjazna). Następnie ułóż własny, typowo polski – twoim zdaniem – dialog dotyczący innej sytuacji.

– Może jeszcze trochę ziemniaczków?
– Nie, już nie mogę, dziękuję.
– Zjedz jeszcze trochę. Tak źle wyglądasz!
– Naprawdę już pękam!
– Jedz, jedz, nie zaszkodzi ci odrobinka kartofelków! Dołożę ci jeszcze kotlecika.

Ćwiczenie 7

Przeczytaj poniższe cytaty i napisz krótko, jak je interpretujesz.

• „Grzeczność jest jak poduszka powietrzna: niby nic w niej nie ma, a jednak z nią wygodnie” (Ralph Emerson),

• „Grzeczność nie jest nauką łatwą ani małą” (Adam Mickiewicz),

• „Uprzejmość męska: najwytworniejsza forma fałszu” (Julian Tuwim).

Ćwiczenie 8

Zapoznaj się z blogiem, który prowadzi Stanisław Krajski, znawca polskiej i obcej etykiety: krajski. com/category/savoir‑vivre‑i-literatura/. Wyszukaj informacje na temat podobieństw i różnic międzykulturowych w zakresie grzeczności. Wskaż te, które cię zaskoczyły lub rozśmieszyły.